Strona sponsorowana: „O szczęśliwym życiu” Augustyna (5)

Urodzinowa rozmowa w saunie, którą rozpoczęło pytanie Augustyna o złożenie ludzkiej natury z duszy i ciała, wchodzi w kolejny etap: „czy dusza ludzka potrzebuje pokarmu?”. Publikujemy dalszy ciąg przekładu dzieła „O szczęśliwym życiu” św. Augustyna, który powstaje w ramach projektu „strona sponsorowana”.

O szczęśliwym życiu

– A co z duszą? – mówię – Czyż nie ma ona własnego pokarmu? Nie wydaje się wam, że jej strawą jest wiedza?

– Oczywiście – mówi moja matka – jestem przekonana, że nic tak nie żywi duszy jak poznawanie rzeczy i wiedza.

Ponieważ Trygecjusz miał wątpliwości w tej sprawie, matka powiada mu:

– Czy ty sam dzisiaj nie pouczyłeś, czym i gdzie karmi się dusza? Przecież powiedziałeś, że dopiero w trakcie posiłku zauważyłeś, jakiej zastawy używamy, i chodziaż nie wiem, o czym innym wtedy rozmyślałeś, to jednak rąk i zębów nie powstrzymałeś od dalszej części posiłku. A gdzie była twoja dusza w tym czasie, gdy nie zważała na to, podczas gdy ty się posilałeś? Dlatego, wierz mi, również dusza żywi się swego rodzaju pokarmem, to znaczy troskami i własnymi rozmyślaniami, jeśli można sobie coś uświadomić za ich pośrednictwem.

Jako że w tej sprawie podniosła się wrzawa, zabrałem głos:

– Czy nie zgodzicie się, że dusze dobrze wykształconych ludzi są w swoim rodzaju o wiele pełniejsze i większe niż niewykształconych?

Orzekli, że to jasne.

– Słusznie więc mówimy, że dusze tych, którzy nie zdobyli wykształcenia w żadnej dziedzinie wiedzy i nie zdobyli żadnej dobrej umiejętności, są wyposzczone i jakby wygłodzone.

– Sądzę, że są pełne, – mówi Trygecjusz – ale wad i nikczemności.

– A ta ostatnia jest – powiadam – uwierz mi, jakąś jałowością i jakby głodem dusz. Na przykład ciało, gdy pozbawisz je pokarmu, napełnia się najczęściej niemocą i zaczyna świerzbieć. To objawy prawdziwego głodu. Tak też i ich dusze pełne są niemocy, która jest świadectwem ich wyposzczenia. Wszak przodkowie zechcieli nazwać matkę wszystkich wad nikczemnością (łac. nequitia), dlatego że jest ona w sumie działaniem próżnym (łac. nequidquam), czyli niczym. Cnota, która jest przeciwieństwem tej wady, zwie się owocnością. Skoro słowo to pochodzi od owocowania, czyli od owocu, bo przyczynia się do pewnej urodzajności dusz, to poprzednie słowo – nikczemność – wywodzi się od jałowości, czyli nicości. Nicością jest bowiem wszystko to, co się rozpływa, co się rozpada, co niszczeje i jakby zawsze skazane jest na zagładę. Dlatego też takich ludzi nazywamy straconymi. Jest jednak coś, co skoro pozostaje, skoro jest stałe i niezmienne, jest cnotą (łac. virtus oznacza także „siłę”, „moc”). Wielka i wspaniała jest ta jej część, która nazywa się umiarem i owocnością. Jeśli to zagadnienie jest jednak zbyt niejasne, byście mogli je teraz zrozumieć, z pewnością zgodzicie się z tym, że jeśli również dusze nieuczonych są pełne, to tak dla ciał, jak i dla dusz znajdą się dwa rodzaje pokarmów – jeden zdrowy i pożyteczny, drugi niezdrowy i szkodliwy.

Skoro te sprawy tak się mają, doszedłem do przekonania, że w dniu moich urodzin powinienem poczęstować nieco obfitszym pokarmem nie tylko nasze ciała, ale również i dusze (jako że wspólnie już ustaliliśmy, iż w człowieku są dwie części – ciało i dusza). Jeśli odczuwacie głód, pokażę wam ten posiłek. Gdybym bowiem próbował karmić was wbrew waszej woli i czujących już przesyt, mój trud byłby próżny. Trzeba raczej prosić, byście chętniej pragnęli tych delicji dla duszy niż dla ciała. Stanie się tak, jeśli wasze dusze będą zdrowe, chore bowiem, jak to widzimy w niedomaganiach ciała, odrzucają i zwracają pokarm.

Wszyscy już samym wzrokiem i jednym głosem potwierdzali, że chcą przyjąć i zjeść cokolwiek mam dla nich przygotowane.

C.D.N.

Augustyn, O szczęśliwym życiu 2,8-9

Tłum.: Marcin Cyrulski

[button link=”http://patres.pl/co-augustyn-wiedzial-o-szczesliwym-zyciu/”]Wstęp do pisma „O szczęśliwym życiu”[/button][button link=”http://patres.pl/o_szczesilwym_zyciu/”]Czytaj od początku[/button]

Przekład powstaje dzięki mikropłatnościom Czytelników. Wpłacając 30 PLN na rozwój portalu możesz zasponsorować kolejną stronę przekładu:

[button link=”https://ssl.dotpay.pl/t2/?pid=7kf0pbzqkxqtr6v3cqpap6p9jfktg12w”]Jedna strona dla Patres.pl[/button][button link=”http://patres.pl/patres-pl-przyspieszamy/”]O projekcie „strona sponsorowana”[/button]