Acta męczenników scylitańskich

Najstarszym dokumentem chrześcijańskim w języku łacińskim są akta męczenników scylitańskich, które dokumentują proces sądowy przeprowadzony w Kartaginie w 180 roku po Chrystusie. Oskarżonymi byli chrześcijanie z Północnej Afryki, którzy skazani zostali na śmierć za przynależność do nielegalnej i często uważanej przez cesarstwo rzymskie za wrogą państwu religię. Poniżej zamieszczamy przekład tego dokumentu na język polski, który dokonany został przez seminarzystów WSD w Łodzi.

Acta Martyrum Scillitanorum

(1). Za drugiego konsulatu Prezensa i pierwszego Kondianusa, 17 lipca, w Kartaginie po stawieniu przed sądem Speratusa, Narsalusa i Cittinusa oraz Donaty, Sekudny i Westii prokonsul Saturnius powiedział: „Możecie odzyskać życzliwość naszego cesarza, jeśli tylko odzyskacie zdrowy rozum”.

(2) Speratus powiedział: „Nigdy nie uczyniliśmy nic złego, nigdy nie przyłożyliśmy ręki do nieprawości: nigdy nie złorzeczyliśmy, ale doświadczając zła dziękowaliśmy i w ten sposób okazywaliśmy cześć naszemu cesarzowi.

(3) Saturninus prokonsul powiedział: „Także my jesteśmy religijni, a nasza religia jest prosta: zarówno przysięgę składamy na ducha opiekuńczego naszego cesarza, jak i błagamy o jego zdrowie, co i wy także powinniście czynić.

(4) Speratus powiedział: „Jeśli zachcesz wysłuchać spokojnie, to ja ci powiem w czym tkwi tajemnica prostoty”.

(5) Saturninus powiedział: „Nie będę słuchał ciebie, który krytykujesz nasze świętości. Raczej to ty złóż przysięgę na ducha opiekuńczego naszego cesarza”.

(6) Speratus powiedział: „Ja nie uznaję władzy tego świata, ale raczej służę temu Bogu, którego żaden z ludzi nie widzi ani nie może zobaczyć tymi oczami. Nie dopuściłem się kradzieży, a jeśli cokolwiek kupuję, płacę, ponieważ znam mojego Pana i cesarza nad królami wszystkich narodów”.

(7) Staturninus prokonsul powiedział do pozostałych: „Przestańcie ulegać jego wpływowi”. Speratus powiedział: „Zabijać ludzi – to jest zły sposób wywierania wpływu – oraz wymuszać fałszywe świadectwo”.

(8) Saturninus prokonsul powiedział: „Nie bądźcie uczestnikami jego obłędu”. Cittinus powiedział: „Nie lękamy się nikogo innego, jak tylko naszego Pana, który jest w niebiosach”.

(9) Donata powiedziała: „Szacunek dla cesarza jako cesarza, lęk natomiast należy się Bogu”. Westia powiedziała: „Jestem chrześcijanką”. Sekunda powiedziała: „Czy jestem, tym chcę być”.

(10) Saturninus prokonsul powiedział do Speratusa: „Nadal jesteś chrześcijaninem?”. Speratus powiedział: „Jestem chrześcijaninem”, a wszyscy z nim się zgodzili.

(11) Saturninus prokonsul powiedział: „Czy chcecie trochę czasu do namysłu?”. Speratus powiedział: „W sprawie tak sprawiedliwej nie ma żadnego wahania”.

(12) Saturninus prokonsul powiedział: „Co za rzeczy macie w waszej torbie?”. Speratus powiedział: „Księgi i listy Pawła, sprawiedliwego męża”.

(13) Saturninus prokonsul powiedział: „Odłóżmy sprawę na trzydzieści dni i dobrze się zastanowicie”. Speratus znów powiedział: „Jestem chrześcijaninem” a wszyscy z nim się zgodzili.

(14) Prokonsul Saturninius odczytał dekret z tabliczki: „Uznaje się za słuszne skazać na śmierć Speratusa, Narsalusa, Cittinusa, Danatę, Vestię, Sekundę i pozostałych przyznających się od życia na sposób chrześcijański, ponieważ pozbawili się możliwości powrotu do zwyczaju rzymskiego uporczywie obstając przy swoim”

(15) Speratus powiedział: „Bogu niech będą dzięki”. Narsalus: „Dzisiaj jesteśmy świadkami w niebiosach. Bogu dzięki!”.

(16) Saturninus prokonsul nakazał ogłosić przez herolda: „Nakazuję zaprowadzić [na śmierć] Sparata, Narsalusa, Cittinusa, Veturniusa, Feliksa, Akwilinusa, Letancjusza, Januarię, Genroze, Vestię, Donatę i Sekundę”.

(17) Wszyscy powiedzieli: „Bogu dzięki!”. I w ten sposób wszyscy razem zostali uwieńczeni godnością świadków i królują z Ojcem i Synem i Duchem Świętym przez wszystkie wieki wieków. Amen.